Hiểu về sự linh hoạt trong xu hướng tính dục

Hiện nay có rất nhiều tên gọi để phân biệt các xu hướng tính dục, chẳng hạn như đồng tính nữ (les), đồng tính nam (gay), người song tính (bisexual), người chuyển giới (transgender), người vô tính (asexual) hay liên giới tính (intersex),... Song song với việc phát triển các nhãn dán, có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng xu hướng tính dục phát triển từ khi còn nhỏ và sau đó duy trì ổn định trong suốt cuộc đời của một người, dẫn tới việc định khung một người trong một nhãn bất kỳ. Thế nhưng trên thực tế là mọi người có thể trải qua những thay đổi về việc họ bị thu hút bởi ai, họ quan hệ tình dục với ai và nhãn hiệu nào họ sử dụng để mô tả xu hướng tính dục của mình. Những thay đổi trong xu hướng tính dục như vậy được gọi là sự linh hoạt của tính dục (Sexual fluidity).

Tính linh hoạt tính dục

Bất kỳ ai cũng có thể trải qua những thay đổi trong xu hướng tính dục của mình, nhưng tính linh hoạt trong tính dục lại phổ biến hơn ở những người trẻ tuổi và những người thuộc cộng đồng LGBTQ+ (đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính, chuyển giới, đồng tính luyến ái và các danh tính bổ sung). Tính linh hoạt tính dục có thể bao gồm: 

- Thay đổi về việc bị thu hút: Một người có thể bị thu hút bởi một giới tại một thời điểm và bị thu hút bởi một giới khác hoặc nhiều giới tại một thời điểm khác. 

- Thay đổi nhãn nhận dạng: Một người nào đó có thể xác định là đồng tính nữ tại một thời điểm và là song tính tại một thời điểm khác. 

- Thay đổi trong hành vi tính dục: Một người nào đó có thể có người yêu tại một thời điểm là bạn nữ chuyển giới và sau đó có một người yêu khác vào một thời điểm khác là người dị tính. 

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Giới tính đã phân tích các cuộc khảo sát khoảng 12.000 sinh viên, phát hiện ra có những thay đổi đáng kể về sự hấp dẫn, người yêu và bản dạng giới phổ biến từ 16-18 tuổi đến đầu những năm 20 và từ đầu những năm 20 đến cuối những năm 20. Nói cách khác, nghiên cứu này đã cho thấy việc phát triển xu hướng tính dục vẫn sẽ tiếp tục kéo dài từ tuổi vị thành niên đến tuổi trưởng thành.

Tại sao lại có sự linh hoạt trong tính dục? 

Tính linh hoạt trong tính dục xảy ra vì nhiều lý do khác nhau. Đối với một số người, sự linh hoạt trong tính dục xảy ra khi họ gặp gỡ mọi người và khám phá những điểm hấp dẫn mới. Đối với những người khác, sự linh hoạt trong tính dục có thể xảy ra khi họ học được một nhãn hiệu danh tính mới phù hợp hơn với trải nghiệm của họ. Nhãn dán chỉ thể hiện đặc tính nào đó của một người ở một lát cắt thời gian, không phải thể hiện một đặc điểm cố định đến cuối đời. 

Một số quan niệm sai lầm về tính linh hoạt của tính dục 

Sự linh hoạt trong tính dục thường bị hiểu lầm là người dị tính hoặc song tính. Thế nhưng trên thực tế, xu hướng tính dục có thể thay đổi do các trải nghiệm bởi những người có bất kỳ xu hướng tính dục nào, bao gồm cả những người xác định là song tính, đồng tính nữ, đồng tính nam hay dị tính. Tùy thuộc vào cá nhân tự dán nhãn xu hướng tính dục cho mình là gì, sau đó mong muốn thay đổi nhãn dán ra sao, chúng ta xác định đó là sự linh hoạt trong tính dục. 

Khi một người thể hiện sự linh hoạt tính dục bằng cách bày tỏ tình cảm, cảm xúc với những người thuộc nhiều giới khác nhau ở từng thời điểm khác nhau, họ lại nhận được các đánh giá là “Lăng nhăng” “Không chung thủy” “Tham lam” “Đồ ăn tạp” ,... Dù vô tình hay cố ý, chúng ta vẫn sẽ bị định khung khi xác định nhãn dán của một người khi nhìn thấy họ quen nhiều giới khác nhau, hoặc là dựa vào nhãn mà họ đã công khai với chúng ta lúc ban đầu mà tự mặc định. 

Tóm lại 

Khi mọi người trải nghiệm thế giới và tìm hiểu thêm về bản thân, quan điểm, niềm tin và cảm xúc của họ có thể thay đổi. Sự linh hoạt của tính dục phản ánh một sự thay đổi có thể xảy ra theo thời gian, một sự thay đổi phù hợp với sự đa dạng hơn của tính dục. Xu hướng tính dục - là thứ để chúng ta có thể gọi tên ra đặc điểm chọn người yêu của mình ở từng thời điểm nhất định, không phải là chiếc khung để áp đặt lên ai đó.

Tham khảo

• iSEE (2014). Bảng đối chiếu thuật ngữ LGBT. Truy xuất từ:  iSEE_Factsheet_Bang+doi+chieu+thuat+ngu+LGBT_2014.pdf (squarespace.com) Kaestle, C. E. (2019). Sexual orientation trajectories based on sexual attractions, partners, and identity: A longitudinal investigation from adolescence through young adulthood using a US representative sample. The Journal of Sex Research, 56(7), 811-826. 
• Sabra L. Katz-Wise (2022), Sexual fluidity and the diversity of sexual orientation. Harvard Health Publishing.
  

Biên tập: Ngọc Quế